منحنی پتانسیل عمل

وقتی که یک محرک بر روی غشاء سلول عصبی(نورون) در حال آرامش اثر می کند یک تغییر شدید و ناگهانی  در اختلاف پتانسیل بین دو سوی غشاء رخ می دهد که به آن پتانسیل عمل می گویند.

سئوال: محرک ایجاد کننده پتانسیل عمل چیست؟ بسته به نوع سلول عصبی متفاوت است. ممکن است انتقال دهنده های عصبی آزاد شده از نورون ها یا گیرنده های حسی باشد.خود گیرنده های حسی که می توانیم نوعی نورون تمایز یافته فرض کنیم نیز به وسیله محرک های مختلفی مثل نور، فشار، لرزش، مواد شیمیایی، گرما، سرما و... تحریک شوند.

اما وقتی نقطه از غشاء پلاسمایی نورون تحریک شود ابتدا کانال های دریچه دار سدیمی باز می شود و سدیم به داخل سلول وارد می شود و در نتیجه داخل سلول که در حالت آرامش منفی بود برای زمان کوتاهی مثبت می شود. و روی منحنی ولتاژ از 65- میلی ولت به 40+ افزایش می یابد.با یک تاخیر زمانی کانال های دریچه دار پتاسیمی باز می شود و اینبار پتاسیم که در داخل سلول زیاد است بیرون می ریزد و و دوباره داخل منفی می شود و منحنی به سمت پایین رفته و پتانسیل غشاء دوباره منفی می شود.

انیمیشن پتاتسیل عمل و رسم هم زمان اتفاقات بر روی منحنی

 کانال اولی کانال دریچه دار سدیمی و دومی کانال دریچه دار پتاسیمی سدیم آبی پتاسیم صورتی

اما باید دقت داشت که پتانسیل عمل توضیح داده شده موضعی است و فقط در یک محل غشاء رخ داده است و برای تبدیل آن به پیام عصبی باید همین اتفاقات در بخش های کناری تکرار شود.

نقد منحنی کتاب زیست سوم: 

منحنی پتانسیل عمل کتاب درسی سوم  که از کتاب گایتون گرفته شده است می توان انتقاداتی وارد کرد:

 1- تناسب اعداد بر روی منحنی میلی ولت رعایت نشده است. فاصله بین 0 تا 40 (8 میلی متر)مثبت خیلی کم است و فاصله بین صفر تا 65- بسیار زیاد است(25 میلی متر ).در صورتی که اگر تناسب رعایت می شد فاصله بین 0 تا 40 مثبت باید بیش از 15 میلی متر در نظر گرفته می شد.

2- در منحنی  پتانسیل عمل پایین  که از کتاب کمپل گرفته شده (مانند سایر کتاب ها) پس از مرحله پایین آمدن منحنی(مرحله 5 نمودار پایین) بار منفی حتی از پتانسیل آرامش هم منفی تر می شود، در صورتی که این نکته در منحنی کتاب رعایت نشده است.

3- در  قسمت شروع منحنی (شماره 2 در منحنی بالا و 1 در منحنی پایین) در منحنی کتاب مشخص نیست.

منحنی پتانسیل عمل 2